Szlaki Piesze

Szlak Historyczny

SZLAK HISTORYCZNY- zielony:
Tomaszów Lubelski dworzec PKS-rezerwat PIEKIEŁKO-Majdan Górny- Justynówka-Wieprzów-Huta Tarnawacka-Tymin-Rachanie-Zwiartówek-Wożuczyn-Siemnice-Czartowiec-Klątwy-Tyszowce-Czermno-Czerwień-Turkowice.

Szlak znakowany kolorem zielonym o długości 70 km, w tym 68 km na terenie powiatu tomaszowskiego.

Wycieczkę rozpoczynamy z dworca PKS położonego przy ulicy Zamojskiej i idziemy na południe obok Muzeum Regionalnego im. dra Janusza Petera na Rynek. Pierwszym obiektem zwracającym naszą uwagę jest wieża budynku Straży Pożarnej. Obecnie w przebudowanym obiekcie jest Państwowa Szkoła Muzyczna. Obok szkoły widoczna jest Cerkiew Prawosławna pod wezwaniem św. Mikołaja z 1890 roku, drewniany budynek Herbaciarni ,tzw. Czajnia  z 1895 roku oraz pomnik Konstytucji 3-go Maja z 1921 roku. Kierujemy się na wschód i wchodzimy na ulicę 29-go Listopada, drogę w kierunku Ulhówka. Po prawej stronie widzimy XVII wieczny, barokowy kościół modrzewiowy pod wezwaniem Zwiastowania Najświętszej Marii Panny. To jeden z najcenniejszych zabytków drewnianych w kraju, który koniecznie trzeba zobaczyć.

Następnie idziemy ulicą 29-go Listopada, przechodzimy rzekę Sołokiję i idąc dalej wchodzimy na ulicę Szopena w kierunku Przeorska i Jarczowa.

Za miastem i cmentarzem skręcamy w lewo w kierunku ścisłego rezerwatu geologicznego Piekiełko, utworzonego w 1962 roku. Na powierzchni 1,24 ha lasu znajduje się 68 głazów o różnej wielkości.

Następnie idziemy dalej zgodnie z zielonym oznakowaniem szlaku, polną drogą do wsi Majdan Górny obok cegielni, później kierujemy się w kierunku Białej Góry (349 m n.p.m.). Jest to użytek ekologiczny, na którego stokach występuje roślinność kserotermiczna i stepowa: miłek wiosenny, wisienka karłowata, len złocisty, ożga zwyczajna, ostrożeń przetacznik. Na stoku Białej Góry znajduje się wyciąg orczykowy o długości  460 m. Ze szczytu Białej Góry możemy obejrzeć rozległą panoramę na Roztocze Środkowe.

Idąc dalej dochodzimy do wsi Justynówka i zgodnie z oznakowaniem idziemy w kierunku wsi Wieprzów Tarnawacki. Przechodzimy przez drogę wojewódzką nr 850 Tomaszów Lub-Hrubieszów i idziemy przez wieś obok budowanego kościoła, zbiornika wodnego ,,Wieprzowe Jezioro” gdzie ma źródło największa rzeka Lubelszczyzny Wieprz.

Idziemy dalej utwardzoną drogą zgodnie z oznakowaniem do rezerwatu florystycznego ,,Skrzypny Ostrów”, gdzie ochronie podlega 18 modrzewi polskich o wysokości do 37 metrów i obwodzie do 1 m.

Dalej idziemy w kierunku wsi Huta Tarnawacka – Tymin – Górna Kolonia – Falków – Rachanie. Tutaj możemy obejrzeć pozostałości zamku Cetnerów, barokowy kościół pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego z lat 1769-97,kapliczkę z figurą św. Jana Nepomucena z II połowy XVII wieku, pomnik ku czci partyzantów Batalionów Chłopskich. Następnie idziemy w kierunku wsi Źwiartówek , a następnie do Wożuczyna. Tutaj możemy zobaczyć: barokowy kościół pod wezwaniem Nawiedzenia NMP z XVIII wieku, pozostałości zespołu obronnego z XVI-XVII wieku, ślady parku włoskiego z XVIII wieku, obeliski z dawnych bram ,ślady dawnego pałacu, który został zniszczony podczas I wojny światowej, kurhany zwane ,,okopami szwedzkimi”. Obok wsi znajdują się budynki cukrowni z początków XX wieku oraz park dworski z 1770 roku. Dalej idziemy do Michalowa przez Siemnice – Czartowiec – Klątwy do miasta Tyszowce( około 2500 mieszkańców).Tyszowce posiadały prawa miejskie w latach 1419 -1875 i od 2000 roku. W 1655 roku odbyła się tutaj słynna Konfederacja Tyszowiecka w obronie praw króla Jana Kazimierza i przeciw Szwedom. Możemy tutaj obejrzeć kościół parafialny z 1870 roku, zaprojektowany przez Henryka Marconiego, w którym są przechowywane słynne świece woskowe o wysokości do 3,5 metra.

Następnie idziemy do wsi Czermno, gdzie znajduje się wczesnośredniowieczne grodzisko w dolinie rzek Huczwy i Sieniochy, utożsamiane ze stolicą Grodów Czerwieńskich-Czerwieniem, powstałym w X wieku, przy szlaku handlowym z Kijowa przez Sandomierz do Krakowa.

Gród został zniszczony przez Tatarów w 1240 roku. Zostały wały o wysokości 6 metrów, które tworzą zewnętrzny obwód o wymiarach 155 na 119 metrów.

Szlak kończymy w Turkowicach, powiat hrubieszowski.
( Źródło: Strona internetowa Powiatu Tomaszowskiego www.powiat-tomaszowski.com.pl ).